10 jaar Solvency II een zegen?
Al ruim tien jaar worden verzekeraars geconfronteerd met over elkaar buitelende regels, richtlijnen en good practices. Deze opstapelende regelgeving is voor de kleinere verzekeraars nauwelijks meer bij te houden. Het begon met Solvency II, maar inmiddels zijn we ook bezig met datakwaliteit, DORA, duurzaamheid en CSRD en aan de horizon verschijnt alweer de AI-Act. De kosten nemen door al deze regelgeving flink toe en de claim op de schaarse tijd van het management gaat ten koste van de polishouder. Of het allemaal niet te veel is, was niet zozeer de vraag van de ronde tafel, regelgeving is immers een gegeven en is het gevolg van maatschappelijke ontwikkelingen. De vraag was daarom vooral: laten we goede ideeën verkennen om hier op een slimme manier mee om te gaan.
Op 12 september vond in Nieuwegein onder leiding van dagvoorzitter Leen Paape een ronde tafelgesprek plaats met een brede vertegenwoordiging van betrokkenen, georganiseerd door InAudit. In pakweg drie uur werd de uitdaging rondom toenemende regelgeving vanuit allerlei perspectieven belicht.
Effectiviteit van financiële regelgeving
Chris van Toor beet het spits af met een variant op de lekentoespraak over zijn proefschrift: “Effectiviteit van financiële regelgeving en het daaraan verbonden toezicht”. Een samenvatting in één zin doet een dergelijk proefschrift uiteraard tekort, maar de conclusie luidt: “Het doelbereik van financiële regelgeving is aannemelijk, maar er zijn vraagtekens bij de vraag of het efficiënt is. Er zijn in elk geval verschillende negatieve neveneffecten aangetoond.”
Domineert regelgeving de bestuursagenda?
Hierna volgde een presentatie van Jan Boogaard, bestuurder en commissaris bij diverse verzekeraars. Jan illustreerde zijn betoog met een greep uit de hoeveelheid regelgeving, trok de analogie met zelfrijzend bakmeel en sprak over ‘regelobesitas’. Oscar Monshouwer van ZLM was een jaar geleden al naar buiten getreden via een interview in het NRC met gelijke strekking. Hij vulde het betoog van Jan Boogaard aan met een treffende observatie hoe hij als bestuurder soms tegenover drie sleutelfuncties en vijf commissarissen het gesprek moet aangaan over het beleid. De verhouding lijkt soms zoek.
Hebben kleinere verzekeraars het moeilijker dan grote?
Na een korte discussie over de eerste presentatie, kwamen Jasper Hoogenstraaten van Triple A en Ronald van de Langenberg van InAudit aan het woord. Jasper illustreerde met cijfers de ontwikkelingen qua aantal verzekeraars en de kostenontwikkelingen in de branche, waarbij de vergelijking werd gemaakt tussen kleine, middelgrote en grote verzekeraars. De kostenontwikkelingen werden ook afgezet tegen inflatie en andere ontwikkelingen.
Ronald kwam daarop met vier stellingen waarom kleinere verzekeraars niet daadwerkelijk bezwijken onder regeldruk. Hij betoogde onder meer het nut van de regelgeving en de wijze waarop DNB haar toezicht proportioneel afstemt. Maar ook de positieve bijdrage die kleinere serviceorganisaties hebben in het ondersteunen van de kleinere verzekeraars, daarbij InAudit schetsend als het “shared service center” of “kennishub”. Een verzekeraar hoeft niet alles zelf te doen. Door samenwerking en kennisdeling kan veel worden gewonnen.
Verlichting is op komst en ‘nee’ is ook een antwoord
Ron Batten van het Verbond van Verzekeraars vervolgde met een schets van de verlichtingen die op komst zijn als gevolg van de evaluatie van Solvency II, zoals de introductie van de categorie SNCU (‘Small & Non-Complex Undertakings’). Overigens lijkt deze verlichting ook wel een beetje nep. Er zijn immers voorwaarden aan verbonden en de vraag is of het niet net zo efficiënt is om op bestaande voet verder te gaan. Daarna ging het gesprek over de komst van de CSRD, waarbij er enige spraakverwarring optrad. Een belangrijk punt van Ron was dat ‘nee’ ook een antwoord is als vanuit CSRD-plichtige maatschappijen druk uitgeoefend gaat worden op de kleinere partijen die niet onder de CSRD vallen. Ze vallen immers niet voor niets niet onder de criteria.
Het is veel, maar het is soms ook nodig
Hierop volgde de bijdrage van de toezichthouder, in de persoon van Roel Ploegmakers. De rol van de toezichthouder is het toezien op de financiële stabiliteit en de beheerste en integere bedrijfsvoering. De regelgeving wordt niet door DNB opgesteld, maar is veelal het gevolg van maatschappelijke ontwikkelingen. De praktijk laat zien dat toezicht door DNB soms ook nodig is en dat DNB daarvoor ook de middelen moet hebben. Tegelijk betoogde de toezichthouder dat er in de aanpak en prioritering wel degelijk aandacht wordt gegeven aan proportionaliteit. Dat heeft ook omgekeerde effecten, namelijk dat verzekeraars misschien wel meer contact zouden willen hebben dan dat ze nu hebben. DNB liet weten open te staan voor constructieve ideeën om de regeldruk te beheersen.
Niet alleen de verzekeraars, ook de accountants
De laatste bijdrage kwam van Janine van Muijlwijk van Forvis Mazars. Zij illustreerde dat niet alleen verzekeraars onder druk staan van steeds meer toezicht en regelgeving. Hetzelfde geldt immers voor accountants en heeft ertoe geleid dat er in Nederland inmiddels nog maar zes accountantsorganisaties met een OOB-vergunning zijn. De grote uitdaging voor deze accountantsorganisaties is de schaarste aan personeel, dat wordt versterkt door de aankomende CSRD-controles.
Reflectie door Leen Paape
De dagvoorzitter sloot de middag af met een reflectie op alle presentaties en een hartstochtelijke oproep aan bestuurders en commissarissen om wel de focus op de bedrijfsvoering en de klant te houden: “Je bent er zelf bij als je agenda de verkeerde kant op wordt geduwd”. Er kwamen verschillende suggesties langs, zoals bijvoorbeeld het buiten het OOB-toezicht plaatsen van de SNCU-verzekeraars, langere tijdslijnen voor het indienen van QRT’s en het versterken van de interne beheersing (ten behoeve van een soepeler accountants-controle). Het Verbond en DNB schreven mee en hopelijk gaan enkele van de geplante zaadjes wortelschieten en in de toekomst iets opleveren. Zo hebben we dan weer wat bijgedragen, want u weet: we zijn er om te helpen!
